¦w. JAN CHRZCICIEL
nasz Patron
dokoñczenie ze str. 1
Kult ¶w. Jana Chrzciciela jest bardzo dawny. Od IV wieku powsta³y pierwsze ko¶cio³y ku jego czci. Najs³ynniejszym z nich jest bazylika ¶w. Jana na Lateranie w Rzymie, matka wszystkich ko¶cio³ów, katedra papie¿y. ¦w. Jan mia³ tak¿e swoje sanktuaria. Do najg³o¶niejszych nale¿a³a bazylika, wystawiona ku jego czci w Damaszku przez cesarza Teodozego I Wielkiego (379-395). Dzisiaj jest to meczet turecki. W jego zachodniej czê¶ci znajduje siê marmurowy grobowiec, maj±cy wed³ug tradycji zawieraæ relikwiê g³owy ¶w. Jana, gêsto obwieszony z³oconymi lampami. Turcy bowiem czcz± sw. Jana jako jednego z proroków. Dzisiaj do najchêtniej uczêszczanych miejsc przez pielgrzymów nale¿y w Ziemi ¦wiêtej miasteczko Ain Karim. Na miejscu domku ¶w. El¿biety i Zachariasza stoi dzisiaj ko¶ció³. Posiada on dwie groty-kaplice: narodzin ¦w. Jana, a druga spotkania Maryi z El¿biet±.
Kult ¶w. Jana Chrzciciela w Polsce by³ zawsze ¿ywy. Z jego imieniem i dniem lud polski ³±czy³ wiele przys³ów. Jest ich ³±cznie 32. W¶ród nich dobrze znane: "Czego siê Ja¶ nie nauczy³, tego i Jan nie bêdzie umia³"; "¦wiêty Jan przynosi jagód dzban"; "Przed poczêciem Jana noc ze dniem zrównana" itp. A dniem narodzin ¶w. Jana ³±czy siê wiele ciekawych zwyczajów. I takie jest przekonanie, ¿e przed 24 czerwca nie wolno siê k±paæ w wodzie, bo ¶w. Jan jej nie po¶wiêci³.
Lud chodzi w noc ¶wiêtojañsk± i szuka zió³, które maj± moc lecznicz± lub mog³yby przynie¶æ szczê¶cie (kwiat paproci). Powszechne jeszcze dzisiaj s± wianki, puszczane na wodê, czêsto z zapalon± ¶wiec±. Z nich dziewczêta wyprowadzaj± dla siebie szczê¶liwe wró¿by co do zam±¿pój¶cia. Bywa, ¿e do wianków do³±cza siê wierszyki: "Mój wianek ró¿any pewnie nie utonie. Janeczek kochany ujmie w swoje d³onie".
O czci ¶w. Jana Chrzciciela w Polsce ¶wiadczy a¿ 338 ko¶cio³ów pod jego wezwaniem. Do najokazalszych nale¿±: katedra warszawska, wroc³awska i w Kamieniu Pomorskim, fara w Toruniu, ko¶ció³ w Ornecie oraz najpiêkniejszy w Tarnowskich Górach i okolicach nasz ko¶ció³ parafialny na Galenbergu, z neogotyckim o³tarzem z 1911 roku i piêknymi witra¿ami w prezbiterium przedstawiaj±cymi sceny z ¿ycia ¶w. Jana Chrzciciela. Postaæ ¶w. Jana Chrzciciela widnieje równie¿ w herbach 18 miast i miasteczek polskich.
Opracowa³ O. Wojciech Wêglicki OSCam.
