- z Zawodowym Kuratorem dla Dorosłych -

Joanna:
Na początku rozmowy chciałabym, aby się Pan przedstawił naszym Czytelnikom?

Pan Roman:
Pochodzę z Piekar Śląskich, miasta, które do niedawna należało do powiatu tarnogórskiego. Mam 26 lat.
Jestem absolwentem Socjologii - Wydziału Nauk Społecznych Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach oraz Resocjalizacji - Wydziału Pedagogiki i Psychologii tegoż samego uniwersytetu. Aktualnie, po odbyciu rocznego stażu kuratorskiego i zdaniu odpowiedniego egzaminu, jestem kuratorem zawodowym dla dorosłych Sądu Rejonowego w Tarnowskich Górach.

Joanna:
Proszę nam powiedzieć, jak to się stało, że wybrał Pan zawód kuratora?

Pan Roman:
No cóż nie powiem, że od zawsze chciałem być kuratorem. Przyznam szczerze, że do niedawna nie miałem żadnego pojęcia kto to jest kurator oraz czym się zajmuje? Pierwszy raz z pojęciem "kurator" spotkałem się w trakcie praktyki studenckiej, odbywającej się na III roku studiów w Sądzie Rejonowym w Katowicach. Wówczas zapoznałem się z założeniami pracy wykonywanej przez kuratorów, jej specjalizacją na pracę z nieletnimi oraz dorosłymi. Poznałem także pracę kuratora od strony praktycznej. Mogę więc powiedzieć, iż to właśnie odbyta praktyka oraz możliwość bezpośredniego przyjrzenia się pracy kuratorów był momentem, w którym zacząłem realnie myśleć o wykonywaniu tego zawodu. Dlatego też kiedy po zakończeniu nauki przyjęto mnie na staż kuratorski wiedziałem już, że jest to praca, którą chcę wykonywać.

Joanna:
Co należy do obowiązków kuratora?

Pan Roman:
Do zakresu działań sądowego kuratora zawodowego należy wiele obowiązków, postaram się wymienić te najważniejsze: kontrolowanie zachowania osoby skazanej, wobec której orzeczono dozór kuratora, w okresie próby; składanie wniosków (pism procesowych) dotyczących m.in.: zmiany okresu próby, o zmianę lub nałożenie dodatkowych obowiązków na osobę dozorowaną, o zwolnienie z tych obowiązków, o zwolnienie z dozoru kuratora na dalszy okres próby, o zarządzenie warunkowo zawieszonej kary pozbawienia wolności czy też odwołanie warunkowo zwolnienia. Do obowiązków kuratora należą również: udzielanie pomocy (finansowej lub materialnej) postpenitencjarnej, udział w posiedzeniach Sądu w przedmiocie wykonania środków karnych związanych z poddaniem sprawcy próbie, współdziałanie z różnymi organizacjami, stowarzyszeniami oraz instytucjami w zakresie poprawy warunków bytowych i zdrowotnych, zatrudnienia i szkolenia podopiecznych. Powyższe obowiązki są jedynie niewielką częścią ogólnego zakresu działania kuratora, zainteresowanych odsyłam do lektury kodeksu karnego, kodeksu postępowania karnego oraz kodeksu karnego wykonawczego. Najważniejszym obowiązkiem kuratora jest jednak udzielanie stosownej pomocy podopiecznemu tak, aby ten nie wrócił ponownie na drogę przestępstwa (co nie jest rzeczą łatwą).

Pan Roman:
Wywiady, które wykonujemy można podzielić na dwa rodzaje. Pierwszy rodzaj to wywiady przeprowadzane wobec osób skazanych, mające na celu kontrolę ich zachowania w okresie orzeczonej próby oraz kontrolę wykonywania nałożonych na nich obowiązków bądź zobowiązań np. naprawienia szkody na rzecz pokrzywdzonego, uiszczenia nawiązki na określony cel lub regularnego łożenia na utrzymanie małoletnich dzieci tzw. alimentów. Drugi rodzaj wywiadów to te przeprowadzane w postępowaniu przygotowawczym wobec osób podejrzanych o popełnienie przestępstwa. Wywiady te zazwyczaj zarządzane są przez Policję, bądź Prokuraturę. Zarówno pierwszy jak i drugi rodzaj wywiadów to te przeprowadzane w postępowaniu przygotowawczym wobec osoby z którą przeprowadzamy wywiad, jej sytuacji rodzinnej, materialnej (warunków bytowych), informacji mających na celu charakterystykę środowiska rodzinnego, szkolnego z uwzględnieniem wyników nauczania i ewentualnych trudności wychowawczych (dot. młodocianych) oraz środowiska zawodowego z uwzględnieniem jego stosunku do pracy. Wywiady te polegają również na zebraniu informacji mających pomóc w charakterystyce stanu zdrowia osoby w stosunku do której przeprowadzamy wywiad, a w szczególności choroby psychicznej, bądź uzależnienia od alkoholu lub innych środków odurzających. Każdy wywiad środowiskowy przeprowadzony przez kuratora zakończony jest jego spostrzeżeniami oraz konkluzjami dotyczącymi procesu wychowawczo - resocjalizacyjnego osoby skazanej, czy też osoby wobec której prowadzone jest postępowanie przygotowawcze. Niejednokrotnie kurator oprócz osoby wobec której zarządzono wywiad środowiskowy rozmawia także z przedstawicielami instytucji i organizacji pomocniczych (np. MOPS, Powiatowy Urząd Pracy), Policji oraz szkoły (jeżeli chodzi o młodocianego).

Joanna:
Czy w swojej pracy miał Pan jakieś wydarzenie, które najbardziej utkwiło w pamięci?

Pan Roman:
Pamiętam wywiad środowiskowy, który przeprowadzałem w jednej z kamienic na terenie administrowanym przez Sąd Rejonowy w Tarnowskich Górach. Lipiec, południe, a na klatce schodowej mrok. Okna zabite deskami, brak poręczy, scenografia jak z thrillera. Po dłuższych poszukiwaniach przy pomocy latarki (cenna rada moich doświadczonych koleżanek) znajduję właściwe drzwi, otwierają się i staje w nich mężczyzna w stanie wskazującym na spożycie alkoholu z "przyjaznymi" słowami na ustach oraz 20 - centymetrowym nożem kuchennym w ręku. Człowiek w takich chwilach drętwieje, wówczas liczy się "zimna krew" oraz umiejętność odwrotu. Notabene wywiad przeprowadziłem kilka dni później i nie było już tak dramatycznie. Takie sytuacje jak ta, którą opowiedziałem zdarzają niezmiernie rzadko, ale słyszałem już od moich koleżanek o ucieczkach przez płot przed psem, którym zostały poszczute, o pobiciu kuratora, czy wywiadach przeprowadzonych w domu stojącym samotnie w lesie.

Ciąg dalszy na stronie 5